بررسی حکم و مبانی فقهی رشوه در غیر قضاوت

Authors

  • مرتضی رحیمی استادیار بخش علوم قرآن و فقه دانشکدۀ الهیات دانشگاه شیراز
Abstract:

     در حرمت رشوه شک و تردیدی نیست، اما در صدق عنوان «رشوه» بر پرداخت‌های در غیرقضاوت تردید کرده‌اند. این تردید ناشی از وجود دو نوع روایات در این موضوع بوده است، زیرا برخی روایات تنها پرداخت‌های در قضاوت را مصداق رشوه و حرام دانسته‌اند و برخی دیگر هر نوع پرداختی، خواه در قضاوت باشد یا غیر آن را نهی کرده‌اند.      روایات یادشده متعارض نیستند، زیرا علت آنکه برخی از روایات رشوه را به باب قضاوت مختص کرده‌اند آن است که چنین رشوه‌ای بیشتر مورد ابتلا بوده است و عدم توجه فقها به رشوه در حکم عرفی و شاهدان در قضاوت شرعی، تعمیم رشوه در قضاوت و غیر آن را تقویت می‌کند.      قریب به اتفاق فقها، پرداخت مال در غیر قضاوت در وقتی که به قصد انجام دادن حرام و باطل باشد را حرام دانسته‌اند، اما تردید برخی از ایشان در صدق عنوان رشوه بر چنین پرداخت‌هایی موجب شده است که حرمت آن را از طرق دیگر، چون اعانه بر گناه، فساد و ... نتیجه بگیرند.      

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تحقیقی در رشوه و حکم فقهی آن

در فقه و حقوق اسلامی مالک‌شدن مالی به اسباب شناخته شده مثل تجارت، اجاره، جعاله، صلح، هبه، ارث و... مربوط می‌شود به اینکه شخصی مالی را به دیگری بدهد تا به نفع او قضاوت کند و یا به اعتبار سمت و منصبی که دارد حقی را باطل جلوه دهد و باطلی را حق بنماید و به ناحق اعطاکننده را بر صاحب حقی مقدم دارد، کاری نامشروع انجام داده، و گیرنده آن هم مالک نمی‌شود. در مقاله حاضر ضمن بیان تفاوت بین رشوه و هدیه و ای...

full text

تحقیقی در رشوه و حکم فقهی آن

در فقه و حقوق اسلامی مالک شدن مالی به اسباب شناخته شده مثل تجارت، اجاره، جعاله، صلح، هبه، ارث و... مربوط می شود به اینکه شخصی مالی را به دیگری بدهد تا به نفع او قضاوت کند و یا به اعتبار سمت و منصبی که دارد حقی را باطل جلوه دهد و باطلی را حق بنماید و به ناحق اعطاکننده را بر صاحب حقی مقدم دارد، کاری نامشروع انجام داده، و گیرنده آن هم مالک نمی شود. در مقاله حاضر ضمن بیان تفاوت بین رشوه و هدیه و ای...

full text

پژوهشی فقهی و حقوقی در مبانی تعمیم حکم سب النبی بر غیر نبی(ص)

شارع مقدس برای صیانت از جایگاه نبی اکرم(ص)، به‌عنوان معرف دین اسلام، جرم سب النبی را با آثار و احکام خاصی تشریع کرده است. هرچند عنوان مجازات سب النبی(ص) و موضوع آن «نبی» است، احکام آن به حضرت زهرا(س) و ائمۀ معصومین(ع) نیز تسری‌دادنی خواهد بود. اگرچه در مادۀ 262 و 263 قانون مجازات اسلامی، به‌صورت مختصر به جرم سب النبی اشاره شده است، با توجه به شخصیت والای پیامبر(ص) و امامان معصوم(ع) و وظیفۀ حفظ ...

full text

بررسی مبانی فقهی رشوه در مذاهب

یکی از عیوب و بلاهایی که از دیرباز دامنگیر انسان بوده و هم اکنون نیز با شدت بیشتری ادامه دارد و در بسیاری از جوامع ریشه دوانده و زیانهای فراوانی را به بار آورده و می آورد و خشک کردن ریشه آن هم کار بسیار دشواری می باشد و رشاء و ارتشاء است که در عصر ما حالت عادی به خود گرفته و زرنگی محسوب می شود این جرم از زمره جرائم بسیار قدیمی است که مخصوصاٌ در مورد قضاوت از دیرباز دامنگیر بشریت در همه کشورها بو...

15 صفحه اول

بررسی فقهی و حقوقی رشوه در فضای مجازی

رشوه به عنوان یک پدیده ناپسند اجتماعی مورد تنفر عمومی است و قوانین بسیاری از کشورها با مجرمانه‌دانستن آن اقدام به وضع قوانین مجازات برای مرتکب رشوه نموده‌اند. در این پژوهش این سؤال مورد مداقه نظر قرار گرفته است که آیا ظرف تحقق رشوه و رکن مادی آن صرفاً عالم تکوین است؟ به گونه‌یی که عنصر مادی این جرم یعنی اعطاء مال و بذل هر آنچه که مطبوع مرتشی باشد جز در طبیعت محسوس شکل نمی‌گیرد؟ و تحقق آن همواره ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 11  issue 4

pages  825- 848

publication date 2015-12-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023